Książka Historyczna Roku

„Gierek. Droga do władzy”,
Mirosław Szumiło

„Gierek. Droga do władzy”
Mirosław Szumiło
Księży Młyn Dom Wydawniczy

Postać Edwarda Gierka i dekada jego rządów wzbudzają wciąż żywe zainteresowanie wśród Polaków. W wielu popularnych publikacjach powielane są jednak liczne mity i stereotypy na ten temat. Chociaż o latach 70. napisano już wiele, to cała kariera Gierka nie doczekała się nadal naukowego opracowania. Szczególnie niewiele wiemy o pierwszych 57 latach jego życia i o długiej drodze do objęcia stanowiska I sekretarza KC PZPR w grudniu 1970 r. Książka Mirosława Szumiły przybliża młodzieńcze lata Gierka spędzone na emigracji we Francji i Belgii oraz kolejne etapy kariery politycznej w kraju. Ukazuje jego ukrywane związki z Moskwą, intrygi w elicie władzy i kulisy spisku mającego na celu obalenie Gomułki.

Autor sięga po nieznane dotąd dokumenty, zwłaszcza z archiwów rosyjskich. Na ich podstawie szuka odpowiedzi na kluczowe pytania dotyczące przyczyn awansów Gierka w aparacie władzy: na ile decydowały o tym jego cechy charakteru, zdolności i zasługi, a na ile znajomości i protekcje lub też przypadek? Czy był on ideowym komunistą czy zwykłym karierowiczem? 

Autor wyczerpująco opisał i przeanalizował drogę bohatera swojej książki do najwyższej funkcji w państwie, przybliżył jego stosunki rodzinne, środowiska w jakich wyrastał, zmienne warunki w których przyszło Gierkowi żyć i działać, początki politycznej kariery i jej przebieg, tworząc dzieło interesujące i pełne […]. Książka stanowi wybitne osiągnięcie Autora i jego trwały wkład w badania naukowe nad systemem komunistycznym w Polsce.

dr hab. Adam Dziuba, IPN Oddział w Katowicach

Podstawową zaletą książki Mirosława Szumiły jest szeroka podstawa źródłowa na jakiej oparł swoje ustalenia, w tym zwłaszcza włączenie do obiegu naukowego szeregu nowych informacji. Pochodzą one zarówno z archiwów zagranicznych (w tym z ponownie całkowicie niedostępnych rosyjskich!), jak i krajowych, w których Autor przeprowadził rozległą i szczegółową kwerendę. Mimo zgromadzenia ogromnej liczby biograficznych szczegółów, dobrze poradził sobie z ich selekcją, analizą i opisem, nie zanudzając czytelnika ich nadmiarem. Chciałbym to podkreślić, bo udało mu się połączyć solidny warsztat naukowy z atrakcyjnym stylem, co w polskim środowisku historycznym wciąż pozostaje rzadkością.

prof. dr hab. Antoni Dudek, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego